Bezpieczna ferma na szczycie grup EPI
W dniach 14-15 wrześnie 2021 r. odbył się I Szczyt Polskich Grup Operacyjnych EPI, zorganizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie, w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR). Wydarzenie, które odbyło się w Łodzi, było pierwszym spotkaniem, w którym wzięli udział przede wszystkim przedstawiciele polskich Grup Operacyjnych EPI, ale także reprezentanci Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowego Punktu Kontaktowego oraz prywatnych podmiotów doradczych, brokerzy innowacji i doradcy wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego.
Celem „I Szczytu Polskich Grup Operacyjnych EPI” było upowszechnienie rezultatów projektów Grup Operacyjnych działających w kraju, a także wymiana doświadczeń w ich realizacji. Prezentowane projekty dotyczyły opracowania i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolniczej, przetwórstwie czy dystrybucji produktów rolno-spożywczych. W trakcie wydarzenia nastąpiła również ceremonia wręczenia nagród i wyróżnień laureatom konkursu „Moje własne innowacje”, w którym zostało nagrodzonych i wyróżnionych łącznie sześć osób i ich autorskich innowacyjnych rozwiązań. Ważnym elementem wydarzenia były również prezentacje przedstawione przez pracowników ARiMR, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Krajowego Punktu Kontaktowego. Odbyła się także debata z udziałem ekspertów, w trakcie której zostały poruszane istotne zagadnienia związane z funkcjonowaniem Grup Operacyjnych i wdrażaniem przez nie innowacyjnych rozwiązań. Zrealizowane warsztaty, w których uczestnicy poprzez wymianę doświadczeń, analizę problemów i poszukiwanie rozwiązań starali się wskazać dobre praktyki na przyszły okres programowania Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023- 2027, stały się początkiem do głębokiej dyskusji, a jej efekty przełożyły się na rekomendacje zgłoszone w ramach trwających konsultacji do Planu Strategicznego WPR 2023-2027.
Wydarzenie otworzył Pan Ryszard Kamiński, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który zwrócił uwagę jak ważnym elementem jest sieciowanie podmiotów i osób zaangażowanych we wdrażanie innowacji, na skalę europejską oraz konieczność nieustającego rozwoju Grup Operacyjnych, które są wyznacznikiem innowacyjności w krajowym, ale też i europejskim rolnictwie. Minister Kamiński odniósł się również do ogłoszonej listy rankingowej dotyczącej działania Współpraca na tworzenie Krótkich Łańcuchów Dostaw, które pokazały jak wielkie jest zapotrzebowanie na skrócenie łańcucha dostaw i to zarówno z perspektywy rolnika jak i konsumenta. W uzupełnieniu Pan Krzysztof Janiak, Zastępca Dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, podkreślił, że przed polskim rolnictwem stoją spore wyzwania w związku z nową Wspólną Polityką Rolną, ale jednocześnie zaznaczył zwiększającą się rolę sieciowania partnerów, w tym również w ramach Sieci SIR w pokonywaniu tych wyzwań.
W trakcie pierwszego dnia konferencji odbyły się prezentacje projektów realizowanych przez Grup Operacyjne EPI. Z uwagi na udział kilkudziesięciu Grup, prezentacja została podzielona na trzy panele, w których moderatorami byli krajowi brokerzy innowacji Pan Aleksander Bomberski, Pan Mariusz Porębski oraz Pani Karolina Grzybowska. Po każdym z trzech paneli odbywała się dyskusja oraz wymiana doświadczeń, a przede wszystkim szukanie powiązań i synergii pomiędzy realizowanymi projektami, co może przynieść efekty w postaci nowych projektów czy też rozwiązań, które będą odpowiadały na potrzeby polskiego rolnictwa i polskich obszarów wiejskich.
Podczas uroczystej kolacji odbyła się ceremonia wręczenia nagród wyróżnień uczestnikom konkursu „Moje własne innowacje”. Dla nagrodzonych i wyróżnionych było to na pewno emocjonalne przeżycie, a całości dopełniał fakt, że gratulacje oraz wręczenie nagród odbyło się przy udziale Pana Ryszarda Kamińskiego, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Pana Ireneusza Drozdowskiego Dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie w towarzystwie Pana Krzysztofa Janiaka Zastępcy Dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Prezentacji laureatów dokonała Pani Iwona Obojska – Chomiczewska, kierownik Zespołu Innowacji w rolnictwie ds. obsługi SIR w Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie. W drodze oceny, komisja ekspertów nagrodziła sześć innowacyjnych rozwiązań, które ułatwiały pracę w gospodarstwie, wpływały na efektywność ekonomiczną czy też na optymalizację wykorzystania środków produkcji czy też zasobów naturalnych. Przeczytaj szczegółową relację z rozstrzygnięcia Konkursu.
Drugi dzień konferencji rozpoczął się od prezentacji Pana Grzegorza Nowaka reprezentującego Departament Działań Delegowanych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, który przedstawił podsumowanie wszystkich naborów do działania „Współpraca” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W trakcie wystąpienia Pan Grzegorz Nowak szczegółowo omówił wszystkie nabory z uwzględnieniem ilościowym złożonych wniosków oraz przedstawił dane dotyczące realizowanych projektów na obszarze naszego kraju.
W dalszej kolejności Pani Bożena Podlaska reprezentująca Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE przedstawiła prezentację pt. „Możliwości realizacji projektów oraz nawiązywania kontaktów jakie dają programy badawcze Unii Europejskiej”. Uczestnicy wydarzenia mieli okazję dowiedzieć się o sposobach i możliwościach sieciowania podmiotów krajów innych krajach europejskich oraz jakie możliwości mają Grupy Operacyjne, które realizują projekty na skalę europejską.
Następnie, Pani Beata Rodak reprezentująca Departament Wspólnej Polityki Rolnej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła prezentację pt. „Działanie „Współpraca” w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023- 2027 oraz przyszłość Grup Operacyjnych”. W jej trackie zostały zaprezentowane projektowane zmiany dotyczące działania Współpraca na kolejny nabór jeszcze w ramach PROW 2014-2020 oraz możliwości i zadania wynikające z nowego okresu programowania.
Kolejnym elementem Szczytu była debata, którą moderował Pan Aleksander Bomberski, krajowy broker innowacji. Odbyła się ona z udziałem ekspertów zaangażowanych w tworzenie oraz prowadzenie Grup Operacyjnych EPI: Pani Justyny Paluch przedstawicielki Grupy Operacyjnej powstałej w ramach Krótkich Łańcuchów Dostaw, Pana Jana Gargóla inicjatora powstania wielu Grup Operacyjnych, Pana Wojciecha Styburskiego, lidera wielu Grup Operacyjnych oraz Pana Andrzeja Kucaba prywatnego doradcę rolniczego. W czasie debaty poruszono wiele istotnych zagadnień dotyczących tworzenia wielopodmiotowych partnerstw na rzecz innowacji w rolnictwie, oraz samego funkcjonowania i realizacji projektów wdrożeniowych przez Grupy Operacyjne.
W trakcie wydarzenia zorganizowane zostały również warsztatów dla uczestników, w trakcie których, podzieleni na grupy tematyczne: produkcja roślinna, produkcja zwierzęca, teleinformatyka oraz produkcji żywności, mogli wymienić się doświadczeniem, opiniami, przeanalizować obecną sytuację Grup Operacyjnych oraz poszukać rozwiązań, które w przyszłości przyczynią się do jeszcze skuteczniejszych działań. Podczas warsztatów, uczestnicy mieli okazję odnieść się również do potrzeb jakie mają i mogą mieć Grupy Operacyjne w zakresie finansowania oraz wsparcia prawnego, księgowego czy marketingowego. Uczestnicy wskazali jak wielka rolę odgrywają wydarzenia sieciujące, które pozwalają na wymianę doświadczeń jak i zawiązywania się nowych Grup Operacyjnych o znacznie poszerzonym spektrum działania. Podkreślono również, że zmiany dla nowego okresu WPR 2023-2027, które umożliwią zwiększenie efektywności działających już grup oraz przyczynia się do większego promowania projektów, uproszczonej formy rozliczania etapów oraz zwiększenia promowania w dalszych działaniach Grup Operacyjnych, wymagają jeszcze korekty. Co też zostało zgłoszone w ramach konsultacji do Planu Strategicznego WPR 2023-2027.
I Szczyt Polskich Grup Operacyjnych był pierwszym tego typu wydarzeniem organizowanym w Polsce. Realizacja go w innej formule, przyłożenie większej wagi do prezentacji efektów działań Grup Operacyjnych to coś czego oczekują wszyscy zaangażowani w rozwój polskiego rolnictwa bazujący m.in. na sprawnym i możliwie szybkim transferze wyników badań naukowych do praktyki produkcyjnej. Warto zauważyć, że wielopodmiotowa współpraca partnerów reprezentujących różne środowiska, w tym rolników, naukowców, przedsiębiorców, doradców czy organizacje pozarządowe stanowi duże wyzwanie. Zaprezentowane Grupy Operacyjne pokazały, że możliwe jest ustalenie jednego, wspólnego celu, efektywnego zarządzania działaniami projektu i skupienie się wszystkich członków Grupy na osiągnięciu założonych rezultatów. I Szczyt Grup Operacyjnych EPI wskazał początek drogi, która będzie kontynuowana w dalszych działaniach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.