Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1308/2013 z 17.12.2013 r. – fragmenty

Prezentujemy najistotniejsze fragmenty Rozporządzenia 1308/2013, które dotyczy obowiązku zawierania UMÓW KONTRAKTACYJNYCH w obrocie produktami rolnymi. Wkrótce opublikujemy komentarze.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 42 akapit pierwszy i art. 43 ust. 2, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym, uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego, uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego, uwzględniając opinię Komitetu Regionów, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, a także mając na uwadze, co następuje: 

(131) Organizacje producentów i ich zrzeszenia mogą pełnić użyteczną rolę w koncentracji podaży, poprawie wprowadzania do obrotu, planowania i dostosowywania produkcji do popytu, w optymalizacji kosztów produkcji i stabilizowaniu cen producenta, prowadzeniu badań, promowaniu najlepszych praktyk i oferowaniu pomocy technicznej, gospodarowaniu produktami ubocznymi i zarządzaniu narzędziami zarządzania ryzykiem dostęp­nymi dla ich członków, przyczyniając się tym samym do wzmocnienia pozycji producentów w łańcuchu dostaw żywności. 

(133) Istniejące przepisy w zakresie definicji i uznawania organizacji producentów, ich zrzeszeń i organizacji między­ branżowych należy zatem ujednolicić, poprawić i rozszerzyć w celu przewidzenia ewentualnego uznania na wniosek na mocy statutu określonego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do pewnych sektorów. W szczególności kryteria i statut organizacji producentów powinny zapewniać, aby podmioty takie były tworzone z inicjatywy producentów i kontrolowane zgodnie z zasadami umożliwiającymi członkom będącym producentami demokratyczną kontrolę swojej organizacji i ich decyzji. 

(134)  Istniejące w różnych sektorach przepisy zwiększające wpływ organizacji producentów, ich zrzeszeń oraz organizacji międzybranżowych poprzez umożliwienie państwom członkowskim pod pewnymi warunkami rozszerzania niektórych przepisów tego rodzaju organizacji na podmioty niebędące członkami okazały się skuteczne i należy zatem je ujednolicić, poprawić i rozszerzyć na wszystkie sektory.

(135) Należy wprowadzić przepis umożliwiający przyjmowanie pewnych środków na rzecz ułatwienia dostosowania podaży do wymogów rynku, który to przepis może przyczynić się do stabilizacji rynków oraz do zapewnienia odpowiedniego poziomu życia danej społeczności wiejskiej.

(171) Na podstawie art. 42 TFUE postanowienia TFUE dotyczące konkurencji mają zastosowanie do produkcji rolnej i handlu produktami rolnymi jedynie w zakresie ustalonym przez prawodawstwo Unii w ramach art. 43 ust. 2 TFUE i zgodnie z przewidzianą w nich procedurą.

(172)  Uwzględniając specyfikę sektora rolnictwa oraz fakt, że jego funkcjonowanie jest oparte na właściwym funkcjonowaniu całego łańcucha dostaw żywności, w tym na skutecznym stosowaniu zasad konkurencji we wszystkich powiązanych sektorach na wszystkich etapach łańcucha dostaw żywności, które może być wysoce skoncentrowane, należy zwrócić szczególną uwagę na stosowanie zasad konkurencji ustanowionych w art. 42 TFUE. W tym celu niezbędna jest ścisła współpraca między Komisją a organami ds. konkurencji państw członkowskich. Ponadto przyjmowane przez Komisję w stosownych przypadkach wytyczne stanowią odpowiednie narzędzie udzielania wskazówek przedsiębiorstwom i innym zainteresowanym stronom.

(173)  Należy przewidzieć, że zasady konkurencji odnoszące się do porozumień, decyzji i praktyk, o których mowa w art. 101 TFUE, oraz przepisy odnoszące się do nadużywania pozycji dominującej mają zastosowanie do produkcji rolnej i handlu produktami rolnymi, o ile ich stosowanie nie zagraża realizacji celów WPR.

(174)  Szczególne podejście powinno być dopuszczalne w przypadku organizacji rolników, organizacji producentów lub zrzeszeń organizacji producentów, które zajmują się w szczególności wspólną produkcją lub wspólnym wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych lub korzysta­ niem ze wspólnych urządzeń, o ile takie wspólne dzia­ łanie nie wyklucza konkurencji ani nie zagraża realizacji celów art. 39 TFUE.

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: 

CZĘŚĆ I 

PRZEPISY WPROWADZAJĄCE 

Artykuł 1 

Zakres stosowania 

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia wspólną organizację rynków produktów rolnych, rozumianych jako wszystkie produkty wymienione w załączniku I do Traktatów, z wyjątkiem produktów rybołówstwa i akwakultury określonych w unijnych aktach ustawodawczych dotyczących wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury. 

2. Produkty rolne określone w ust. 1, dzieli się na następu­ jące sektory wymienione w odpowiednich częściach załącznika I: 

(…)

s) jaja, część XIX;
t) mięso drobiowe, część XX;

ROZDZIAŁ III

Organizacje i zrzeszenia producentów oraz organizacje międzybranżowe

Sekcja 1

Definicja i unzawanie

Artykuł 152 

Organizacje producentów 

1. Państwa członkowskie mogą na wniosek uznawać organi­ zacje producentów, które: 

a) są tworzone i kontrolowane zgodnie z art. 153 ust. 2 lit. c) przez producentów z określonego sektora wymienionego w art. 1 ust. 2; 

b) powstały z inicjatywy producentów;

c) dążą do określonego celu, który może obejmować co najmniej jeden spośród następujących celów: 

(i)  zapewnienie planowania i dostosowywania produkcji do popytu, w szczególności w odniesieniu do jakości i ilości;

(ii)  koncentracja dostaw i umieszczanie na rynku produktów wytwarzanych przez ich członków, w tym sprzedaż bezpośrednia;

(iii)  optymalizacja kosztów produkcji i zysków z inwestycji służących utrzymywaniu standardów dotyczących ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt oraz stabilizowanie cen producentów;

(iv)  prowadzenie badań i opracowywanie inicjatyw doty­ czących zrównoważonych metod produkcji, innowacyj­ nych praktyk, konkurencyjności gospodarczej i rozwoju sytuacji rynkowej;

(v)  promowanie i udzielanie pomocy technicznej w zakresie stosowania przyjaznych dla środowiska metod uprawy i technik produkcji oraz odpowiedzialnych praktyk i technik w odniesieniu do dobrostanu zwierząt;

(vi)  promowanie i udzielanie pomocy technicznej w zakresie stosowania standardów produkcji, poprawa jakości produktów i rozwijanie produktów o chronionej nazwie pochodzenia, chronionym oznaczeniu geograficznym lub objętych krajowym znakiem jakości;

(vii)  zarządzanie produktami ubocznymi i odpadami, zwłaszcza w celu ochrony jakości wody, gleby i kraj­ obrazu oraz zachowania lub zachęcania do zachowania bioróżnorodności;

(viii)  przyczynianie się do zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych oraz do łagodzenia zmiany klimatu;

(ix)  opracowywanie inicjatyw w dziedzinie promocji i wprowadzania do obrotu;

(x)  zarządzanie funduszami wspólnego inwestowania, o których mowa w części poświęconej programom operacyjnym w sektorze owoców i warzyw, o których mowa w art. 31 ust. 2 niniejszego rozporządzenia oraz w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013;

(xi)  udzielanie niezbędnej pomocy technicznej w celu korzystania z rynków terminowych i systemów ubezpieczeń.

2. Organizacja producentów uznana na mocy ust. 1 może nadal być uznawana, jeżeli zajmuje się wprowadzaniem do obrotu produktów objętych kodem CN ex 2208 innych niż te, o których mowa w załączniku I do Traktatów, pod warunkiem że udział takich produktów nie przekracza 49 % całko­ witej wartości produkcji wprowadzanej do obrotu przez tę organizację producentów oraz pod warunkiem że takie produkty nie korzystają z pomocy unijnej. W odniesieniu do organizacji producentów z sektora owoców i warzyw produkty te nie są wliczane do obliczania wartości produkcji wprowadzanej do obrotu do celów art. 34 ust.2. 

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie uznają organizacje producentów utworzone przez producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych, które: 

a)  powstały z inicjatywy producentów; 

b) dążą do określonego celu, który może obejmować jeden lub więcej spośród następujących celów:

(i) zapewnienie planowania i dostosowywania produkcji do popytu, w szczególności w odniesieniu do jakości i ilości; 

(ii) koncentracja dostaw i umieszczanie na rynku produktów wytwarzanych przez ich członków; 

(iii) optymalizacja kosztów produkcji i stabilizowanie cen producentów. 

Artykuł 153 

Statut organizacji producentów 

1. W statucie organizacji producentów wymaga się od producentów będących jej członkami w szczególności: 

a)  stosowania przepisów przyjętych przez organizację produ­ centów dotyczących sprawozdawczości produkcyjnej, produkcji, wprowadzania do obrotu i ochrony środowiska;

b)  przynależności, z tytułu wytwarzania określonego produktu w danym gospodarstwie, do tylko jednej organizacji producentów; jednakże państwa członkowskie mogą wprowadzić odstępstwo od tego warunku w należycie uzasadnionych przypadkach, gdy producenci będący członkami posiadają dwie różne jednostki produkcyjne znajdujące się na różnych obszarach geograficznych;

c)  dostarczania informacji wymaganych przez organizację producentów do celów statystycznych.

2. W statucie organizacji producentów przewiduje się ponadto: 

a) procedury określania, przyjmowania i zmiany przepisów, o których mowa w ust. 1 lit. a); 

b) zobowiązanie członków do wpłacania składek potrzebnych do finansowania organizacji producentów; 

c) przepisy umożliwiające producentom będącym członkami demokratyczną kontrolę ich organizacji i jej decyzji; 

d) kary za naruszenie obowiązków określonych w statucie, w szczególności za nieuiszczenie składek lub naruszenie zasad ustalonych przez organizację producentów; 

e) zasady przyjmowania nowych członków, w szczególności minimalny okres członkostwa, który nie może wynosić mniej niż rok; 

f) zasady prowadzenia rachunkowości i opracowywania budżetu niezbędne dla funkcjonowania organizacji. 

3. Ust. 1 i 2 nie mają zastosowania do organizacji producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych. 

Artykuł 154 

Uznawanie organizacji producentów 

1. Aby mogła być uznana przez państwo członkowskie, organizacja producentów, która występuje o takie uznanie musi być podmiotem prawnym lub wyraźnie określoną częścią podmiotu prawnego, które: 

1. spełniają wymogi określone w art. 152 ust. 1 lit. a), b) i c); 
2. mają minimalną liczbę członków lub wytwarzają minimalną ilość lub wartość – określaną przez dane państwo członkowskie – zbywalnej produkcji w sektorze, w którym działa; 
3. przedstawiają wystarczający dowód na to, że są w stanie właściwie wykonywać swoją działalność zarówno pod względem ram czasowych, jak i efektywności, udostępniania członkom pomocy w formie zasobów ludzkich, materialnych i technicznych oraz, w stosownych przypadkach, koncentracji dostaw;
4. ich statut jest zgodny z lit. a), b) i c) niniejszego ustępu.
   

2. Państwa członkowskie mogą zadecydować, że organizacje producentów, które zostały uznane na mocy prawa krajowego przed dniem 1 stycznia 2014 r. i które spełniają warunki okre­ ślone w ust. 1 niniejszego artykułu, są uznawane za organizacje producentów zgodnie z art. 152. 

3. Organizacje producentów, które zostały uznane na mocy prawa krajowego przed dniem 1 stycznia 2014 r., lecz które nie spełniają warunków określonych w ust. 1, mogą kontynuować działalność na mocy prawa krajowego do dnia 1 stycznia 2015 r. 

4. Państwa członkowskie: 

a)  podejmują decyzję dotyczącą uznania organizacji produ­ centów w okresie czterech miesięcy od złożenia wniosku wraz z całą stosowną dokumentacją; wniosek ten składa się w państwie członkowskim, w którym organizacja ma siedzibę;

b)  przeprowadzają w ustalonych przez siebie odstępach czasu kontrole, aby sprawdzić, czy uznane organizacje produ­ centów stosują się do przepisów niniejszego rozdziału;

c)  w przypadku niestosowania się do przepisów niniejszego rozdziału lub nieprawidłowości w stosowaniu środków prze­ widzianych w niniejszym rozdziale nakładają na te organi­ zacje i zrzeszenia mające zastosowanie kary, które określają, a w razie konieczności decydują czy uznanie powinno zostać cofnięte;

d)  informują Komisję do dnia 31 marca każdego roku o każdej decyzji o uznaniu, odmowie lub cofnięciu uznania podjętej w poprzednim roku kalendarzowym.

Artykuł 155
Outsourcing

Państwa członkowskie mogą zezwolić uznanej organizacji producentów lub uznanemu zrzeszeniu organizacji produ­ centów w sektorach określonych przez Komisję zgodnie z art. 173 ust. 1 lit. f) na outsourcing któregokolwiek z działań innych niż produkcja, włącznie z outsourcingiem do jednostek zależnych, pod warunkiem że organizacja producentów lub zrzeszenie organizacji producentów pozostają odpowiedzialne za zapewnienie przeprowadzania działań będących przedmiotem outsourcingu i za całkowitą kontrolę zarządzania i nadzór nad umową handlową na prowadzenie odnośnej działalności. 

Artykuł 156 

Zrzeszenia organizacji producentów 

1. Państwa członkowskie mogą, na wniosek, uznawać zrze­ szenia organizacji producentów w konkretnym sektorze wymienionym w art. 1 ust. 2, które powstały z inicjatywy uznanych organizacji producentów. Z zastrzeżeniem przepisów przyjętych na podstawie art. 173 zrzeszenia organizacji producentów mogą realizować którekolwiek z działań lub pełnić którąkolwiek z funkcji przypisanych organizacjom producentów. 

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie mogą, na wniosek, uznać zrzeszenie uznanych organizacji producentów w sektorze mleka i przetworów mlecznych, jeśli zainteresowane państwo członkowskie uważa, że zrzeszenie to jest zdolne skutecznie prowadzić którekolwiek z działań uzna­ nych organizacji producentów i że spełnia ono warunki okre­ ślone w art. 161 ust. 1. 

Sekcja 3

Rozszerzenie przepisów i obowiązkowe składki

Artykuł 164 

Rozszerzenie przepisów 

1. W przypadku gdy uznaną organizację producentów, uznane zrzeszenie organizacji producentów lub uznaną organizację międzybranżową, działające na określonym obszarze gospodarczym lub obszarach gospodarczych państwa członkowskiego, uważa się za reprezentatywne dla produkcji lub przetwarzania danego produktu lub handlu nim, na wniosek tej organizacji odnośne państwo członkowskie może postanowić, że przez ograniczony okres niektóre porozumienia, decyzje podjęte w ramach tej organizacji lub jej uzgodnione praktyki będą wiążące dla innych podmiotów gospodarczych, osób fizycznych lub grup, które nie należą do tej organizacji lub zrzeszenia, a działają na danym obszarze gospodarczym lub obszarach gospodarczych. 

2. Do celów niniejszej sekcji, „obszar gospodarczy” oznacza strefę geograficzną utworzoną z przylegających lub sąsiadują­ cych ze sobą regionów produkcyjnych, w których panują jedno­ rodne warunki produkcji i wprowadzania do obrotu. 

3. Organizację lub zrzeszenie uważa się za reprezentatywne w przypadku gdy, jeżeli na obszarze gospodarczym lub obsza­ rach gospodarczych, na których działa w danym państwie członkowskim: 

a)  odpowiada za następującą część produkcji lub przetwarzania danego produktu lub produktów lub handlu nimi:

1. w przypadku organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw – co najmniej 60 %, lub
   
2. w pozostałych przypadkach – co najmniej dwie trzecie, oraz
   

b)  w przypadku organizacji producentów reprezentuje ponad 50 % odnośnych producentów.

Jednakże w przypadku organizacji międzybranżowych, gdy określenie części produkcji lub przetwarzania danego produktu lub produktów lub handlu nimi stwarza praktyczne trudności, państwo członkowskie może ustanowić przepisy krajowe dotyczące określenia konkretnego poziomu reprezentatywności, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a) ppkt (ii). 

W przypadku gdy wniosek o rozszerzenie przepisów na inne podmioty gospodarcze obejmuje więcej niż jeden obszar gospo­ darczy, organizacja lub zrzeszenie muszą wykazać minimalny poziom reprezentatywności, określony w akapicie pierwszym, w odniesieniu do każdej z branż, które skupia w każdym z reprezentowanych obszarów gospodarczych. 

4. Przepisy,o rozszerzenie których na inne podmioty gospodarcze można występować, jak przewidziano w ust. 1, dotyczą jednego z następujących celów: 

1. sprawozdawczości produkcyjnej i rynkowej;
   
2. surowszych przepisów w zakresie produkcji niż przepisy 

unijne lub krajowe; 

c) sporządzania znormalizowanych umów zgodnych z przepi­ sami unijnymi; 

d)  wprowadzania do obrotu;

e)  ochrony środowiska;

f)  środków promowania i wykorzystywania potencjału produktów;

g)  środków ochrony rolnictwa ekologicznego, jak również nazw pochodzenia, znaków jakości i oznaczeń geograficznych;

h)  badania w celu dodania wartości do produktów, w szczególności poprzez nowe zastosowania, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia publicznego;

i)  badań mających na celu poprawę jakości produktów,

j)  badań, w szczególności nad metodami uprawy pozwalają­ cymi na zmniejszenie stosowania środków ochrony roślin lub środków ochrony zdrowia zwierząt i zagwarantowanie zachowania stanu gleby oraz zachowania lub poprawy stanu środowiska;

k)  określenia minimalnej jakości i określenia minimalnych norm w zakresie pakowania i prezentacji;

l)  stosowania kwalifikowanego materiału siewnego i monitorowania jakości produktu;

m)  zdrowia zwierząt i zdrowia roślin lub bezpieczeństwa żywności;

n) zarządzania produktami ubocznymi. 

Przepisy te nie mogą powodować jakiejkolwiek szkody dla innych podmiotów gospodarczych w danym państwie członkowskim lub w Unii i nie mogą powodować żadnego ze skutków wymienionych art. 210 ust. 4 ani być sprzeczne z obowiązującym prawem Unii lub z obowiązującymi przepisami krajowymi. 

5. O rozszerzeniu przepisów, o którym mowa w ust.1, informuje się podmioty gospodarcze poprzez ich opublikowanie w pełnym brzmieniu w organie promulgacyjnym danego państwa członkowskiego. 

6. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich decyzjach podjętych na mocy niniejszego artykułu przez jej członków, w zakresie w jakim składki takie przezna­czane są na pokrycie kosztów ponoszonych bezpośrednio w związku z odnośną działalnością. 

Sekcja 4

Dostosowanie podaży

Artykuł 166Środki ułatwiające dostosowanie podaży do wymogów rynku 

W celu zachęcenia organizacji, o których mowa w art. 152–163, do podejmowania działań na rzecz dostosowania podaży do wymogów rynku, z wyjątkiem działań związanych z wycofywaniem z rynku, Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 227 aktów delegowanych dotyczących środków w sektorach wymienionych w art. 1 ust. 2: 

1. poprawiających jakość;
   
2. b) promujących lepszą organizację produkcji, przetwarzania i wprowadzania do obrotu; 

c) ułatwiających odnotowywanie tendencji w zakresie cen rynkowych; 

d) umożliwiających opracowywanie prognoz krótko- i długoterminowych na podstawie wykorzystywanych środków produkcji. 

Sekcja 5

Systemy umowne

Artykuł 168 

Stosunki umowne 

1. Bez uszczerbku dla art. 148 dotyczącego sektora mleka i przetworów mlecznych oraz art. 125 dotyczącego sektora cukru, jeśli państwo członkowskie postanowi, w odniesieniu do produktów rolnych należących do sektora, o którym mowa w art. 1 ust. 2, innego niż sektory mleka i przetworów mlecznych oraz cukru: 

a)  że każda dostawa na jego terytorium tych produktów przez producenta do przetwórcy lub dystrybutora musi być przed­ miotem pisemnej umowy między stronami; lub

b)  że pierwsi nabywcy muszą złożyć pisemną ofertę zawarcia umowy dostawy na jego terytorium tych produktów rolnych przez producentów;

taka umowa lub oferta umowy musi spełniać warunki określone w ust. 4 i ust. 6 niniejszego artykułu. 

2. W przypadku gdy państwo członkowskie postanowi, że dostawy produktów objętych niniejszym artykułem przez producenta do przetwórcy muszą być przedmiotem pisemnej umowy między stronami, musi ono również postanowić, który etap lub które etapy dostawy są objęte taką umową, jeżeli dostawa odnośnych produktów jest dokonywana przez jednego lub większą liczbę pośredników. 

Państwa członkowskie zapewniają, aby przepisy, które przyjmują na mocy niniejszego artykułu nie zakłócały właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego. 

3. W przypadku określonym w ust. 2, państwo członkowskie może ustanowić mechanizm mediacji dla przypadków, w których brak jest obopólnej zgody na zawarcie takiej umowy, zapewniając w ten sposób sprawiedliwość w zakresie tych stosunków umownych. 

4. Umowa lub oferta umowy, o których mowa w ust.1: 

1. jest sporządzana przed dostawą;
   
2. jest sporządzona w formie pisemnej; oraz

1. zawiera w szczególności następujące elementy: 

(i) cenę do zapłaty za dostawę, która: 

— jest niezmienna i określona w umowie; lub 

— jest obliczana poprzez połączenie różnych czynników określonych w umowie, które mogą obejmować wskaźniki rynku odzwierciedlające zmiany warunków na rynku, dostarczoną ilość oraz jakość lub skład dostarczonych produktów rolnych; ilość i jakość odnośnych produktów, które można dostarczyć lub które muszą zostać dostarczone, wraz z terminem takich dostaw; okres obowiązywania umowy, który może być ograniczony lub nieograniczony, z klauzulami dotyczącymi rozwiązania umowy; 

szczegóły dotyczące terminów i procedur płatności; ustalenia dotyczące odbioru lub dostawy produktów rolnych; oraz przepisy mające zastosowanie w przypadku zaistnienia siły wyższej. 

5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 umowa lub oferta umowy nie jest wymagana w przypadku, gdy odnośne produkty są dostarczane przez producenta nabywcy mającemu formę spółdzielni, której producent jest członkiem, jeżeli statut tej spółdzielni lub przepisy i decyzje w nim zawarte lub z niego wynikające zawierają przepisy o podobnych skutkach do prze­ pisów określonych w ust. 4 lit. a), b) i c). 

6. Wszystkie elementy umów na dostawę produktów rolnych zawieranych przez producentów, odbiorców, prze­ twórców lub dystrybutorów, w tym elementy określone w ust. 4 lit. c), są swobodnie negocjowane między stronami. 

Niezależnie od akapitu pierwszego, zastosowanie ma jedna z poniższych liter lub obydwie te litery: 

1. w przypadku gdy państwo członkowskie postanowi wpro­ wadzić obowiązek zawierania pisemnej umowy na dostawy produktów rolnych zgodnie z ust. 1, może ono określić minimalny okres obowiązywania, który ma zastosowanie wyłącznie do umów pisemnych między producentem i pierw­ szym nabywcą produktów rolnych. Taki minimalny okres obowiązywania umowy wynosi co najmniej sześć miesięcy i nie może zakłócać właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego; 
2. w przypadku gdy państwo członkowskie postanowi, że pierwszy nabywca produktów rolnych musi złożyć pisemną ofertę umowy producentowi zgodnie z ust. 1, może posta­ nowić, że oferta musi obejmować minimalny okres obowią­ zywania umowy określony w tym celu przez prawo krajowe. Taki minimalny okres obowiązywania umowy wynosi co najmniej sześć miesięcy i nie może zakłócać właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego. 

Akapit drugi pozostaje bez uszczerbku dla prawa producenta do sprzeciwienia się stosowaniu takiego minimalnego okresu obowiązywania, pod warunkiem iż złoży taki sprzeciw na piśmie. W takim przypadku strony mają swobodę negocjacji wszystkich elementów umowy, w tym elementów, o których mowa w ust. 4 lit. c). 

7. Państwa członkowskie korzystające z możliwości, o których mowa w niniejszym artykule, zapewniają, aby przy­ jęte przepisy nie zakłócały właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego. 

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o sposobie stosowania wszelkich środków wprowadzonych na mocy niniejszego artykułu. 

8. Komisja może przyjąć akty wykonawcze określające środki niezbędne do jednolitego stosowania ust. 4 lit. a) i b) oraz ust. 5 niniejszego artykułu oraz środki dotyczące powiadomień, jakie mają być dokonywane przez państwa członkowskie zgodnie z niniejszym artykułem. 

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 229 ust. 2. 

CZĘŚĆ IV 

ZASADY KONKURENCJI 

ROZDZIAŁ I
Zasady mające zastosowanie do przedsiębiorstw 

Artykuł 206
Wytyczne Komisji dotyczące stosowania zasad konkurencji do rolnictwa 

O ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej oraz zgodnie z art. 42 TFUE, art. 101–106 TFUE oraz ich przepisy wykonawcze, z zastrzeżeniem art. 207–210 niniejszego rozporządzenia, mają zastosowanie do wszystkich porozumień, decyzji i praktyk, o których mowa w art. 101 ust. 1 i art. 102 TFUE, jakie odnoszą się do produkcji produktów rolnych lub handlu nimi. 

W celu zapewnienia funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz jednolitego stosowania unijnych zasad konkurencji, Komisja i organy państw członkowskich ds. konkurencji stosują w ścisłej współpracy unijne zasady konkurencji. 

Ponadto Komisja, w stosownych przypadkach, publikuje wytyczne mające stanowić wsparcie dla krajowych organów ds. konkurencji, a także dla przedsiębiorstw. 

Artykuł 207 

Rynek właściwy

Definiowanie rynku właściwego jest narzędziem mającym na celu zidentyfikowanie oraz określenie ograniczeń konkurencji między przedsiębiorstwami w oparciu o dwa kumulujące się elementy: 

a) właściwy rynek produktowy: do celów niniejszego rozdziału „rynek produktowy” oznacza rynek składający się z wszystkich produktów uważanych za zamienne lub za substytuty przez konsumenta ze względu na właściwości produktów, ich ceny i ich zamierzone stosowanie; 

b) właściwy rynek geograficzny: do celów niniejszego rozdziału „rynek geograficzny” oznacza rynek obejmujący obszar, na którym dane przedsiębiorstwa uczestniczą w podaży właściwych produktów, na którym warunki konkurencji są wystarczająco jednorodne oraz który może zostać odróżniony od sąsiadujących obszarów w szczególności ze względu na to, że warunki konkurencji na tym obszarze są wyraźnie odmienne. 

Artykuł 208 

Pozycja dominująca 

Do celów niniejszego rozdziału „pozycja dominująca” oznacza dysponowanie przez przedsiębiorstwo siłą ekonomiczną, która umożliwia mu zapobieganie utrzymaniu skutecznej konkurencji na rynku właściwym poprzez zapewnienie mu możliwości zachowywania się w sposób w znacznej mierze niezależny od swoich konkurentów, klientów i wreszcie konsumentów. 

Artykuł 209

Wyjątki dotyczące celów WPR oraz rolników i ich zrzeszeń

1. Art.101 ust.1 TFUE nie stosuje się do porozumień, decyzji i praktyk, o których mowa w art. 206 niniejszego rozporządzenia, które są niezbędne do osiągnięcia celów określonych w art. 39 TFUE. 

Art. 101 ust. 1 TFUE nie stosuje się do porozumień, decyzji i uzgodnionych praktyk rolników, zrzeszeń rolników, lub związków takich zrzeszeń, lub organizacji producentów uzna­ nych na podstawie art. 152 niniejszego rozporządzenia, bądź też zrzeszeń organizacji producentów uznanych na podstawie art. 156 niniejszego rozporządzenia, które dotyczą produkcji lub sprzedaży produktów rolnych lub korzystania ze wspólnych urządzeń do przechowywania, obróbki lub przetwarzania produktów rolnych, chyba że zagrożona jest realizacja celów określonych w art. 39 TFUE. 

Niniejszego ustępu nie stosuje się do porozumień, decyzji i uzgodnionych praktyk, które pociągają za sobą obowiązek stosowania jednakowych cen lub które wykluczają konkurencję. 

2. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki, które speł­ niają warunki, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, nie są zakazane ani nie wymaga się uprzedniej decyzji w tym względzie. 

W każdym krajowym lub unijnym postępowaniu dotyczącym stosowania art. 101 TFUE ciężar udowodnienia naruszenia art. 101 ust. 1 TFUE spoczywa na stronie lub organie zarzucających naruszenie. Jeżeli strona pozwana ubiega się o zwolnienie prze­ widziane ust. 1 niniejszego artykułu, ma ona obowiązek udowodnienia, że przesłanki określone w tym ustępie zostały spełnione. 

Artykuł 210
Porozumienia i uzgodnione praktyki uznanych organizacji międzybranżowych.

1. Art. 101 ust. 1 TFUE nie stosuje się do porozumień, decyzji i uzgodnionych praktyk organizacji międzybranżowych uznanych na podstawie art. 157 niniejszego rozporządzenia, mających na celu realizację działań wymienionych w art. 157 ust. 1 lit. c) oraz, w odniesieniu do sektora mleka i produktów mlecznych, w art. 157 ust. 3 lit. c) niniejszego rozporządzenia oraz – w odniesieniu do sektorów oliwy z oliwek i oliwek stołowych oraz tytoniu – w art. 162 niniejszego rozporządzenia. 

2. Ust.1 stosuje się pod warunkiem,że:
a) porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki, o których mowa w tym ustępie, zostały zgłoszone Komisji; oraz 

b) w okresie dwóch miesięcy od uzyskania wszystkich wymaganych szczegółowych danych Komisja nie uznała tych porozumień, decyzji i uzgodnionych praktyk za niezgodne z przepisami unijnymi. 

W przypadku gdy Komisja uzna, że porozumienia, decyzje lub uzgodnione praktyki, o których mowa w ust. 1, są niezgodne z przepisami unijnymi, ogłasza swoje ustalenia bez zastosowania procedury, o której mowa w art. 229 ust. 2 lub 3. 

3. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki, o których mowa w ust. 1, nie mogą wejść w życie przed upływem dwumiesięcznego okresu, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy lit. b). 

4. Za niezgodne z przepisami unijnymi uznaje się porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki, jeżeli: 

1. mogą one prowadzić do podziału rynków wewnątrz Unii w jakiejkolwiek formie; 
2. mogą one wpływać na prawidłowe funkcjonowanie organizacji rynku; 

c) mogą one powodować zakłócenia konkurencji, które nie są istotne dla osiągnięcia celów WPR, realizowanych poprzez działania organizacji międzybranżowej; 

d) wymagają one ustalenia cen lub ustalenia kwot; 

e) mogą one prowadzić do dyskryminacji lub wyeliminowania konkurencji w odniesieniu do znacznej części danych produktów. 

5. Jeżeli po upływie dwumiesięcznego okresu, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy lit. b), Komisja stwierdzi, że warunki stosowania ust. 1 nie zostały spełnione, podejmuje ona bez zastosowania procedury, o której mowa w art. 229 ust. 2 lub 3, decyzję o zastosowaniu art. 101 ust. 1 TFUE do odnośnego porozumienia, decyzji lub uzgodnionej praktyki. 

Decyzji Komisji nie stosuje się przed datą powiadomienia o niej zainteresowanej organizacji międzybranżowej, chyba że organizacja ta podała nieprawidłowe informacje lub nadużyła zwolnienia przewidzianego w ust. 1. 

6. W przypadku umów wieloletnich powiadomienie dotyczące pierwszego roku obowiązuje w odniesieniu do następnych lat umowy. Jednak w takim przypadku Komisja może w dowolnym momencie przyjąć z własnej inicjatywy lub na wniosek państwa członkowskiego ustalenie o braku zgodności. 

7. Komisja może przyjmować akty wykonawcze określające środki niezbędne do zapewnienia jednolitego stosowania niniejszego artykułu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 229 ust. 2. 

Sekcja 2

Środki wspierania rynku związane z chorobami zwierząt i utratą zaufania konsumentów spowodowaną zagrożeniami dla zdrowia ludzi i zwierząt lub zdrowia roślin.

Środki dotyczące chorób zwierząt i utraty zaufania konsumentów spowodowanej zagrożeniami dla zdrowia ludzi, zdrowia zwierząt lub zdrowia roślin 

1. Komisja może przyjmować akty wykonawcze przyjmujące nadzwyczajne środki wsparcia rynku dotkniętego trudnościami w celu uwzględnienia: 

a)  ograniczeń dla handlu wewnątrz Unii i z państwami trzecimi, które to ograniczenia mogą wynikać ze stosowania środków zwalczania rozprzestrzeniania się chorób zwierząt; oraz

b) poważnych zakłóceń na rynku bezpośrednio związanych z utratą zaufania konsumentów spowodowaną zagrożeniami dla zdrowia ludzi, zdrowia zwierząt lub zdrowia roślin oraz ryzykiem chorób.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 229 ust. 2. 

2. Środki przewidziane w ust. 1 mają zastosowanie do któregokolwiek spośród następujących sektorów: 

1. wołowiny i cielęciny;
2. mleka i przetworów mlecznych; 
3. wieprzowiny;
4. baraniny i koziny; 
5. jaj;
6. mięsa drobiowego. 

Środki przewidziane w ust. 1 akapit pierwszy lit. b), związane z utratą zaufania konsumentów spowodowaną zagrożeniami dla zdrowia publicznego lub zdrowia roślin, mają zastosowanie również do wszelkich innych produktów rolnych z wyjątkiem wymienionych w załączniku I część XXIV sekcja 2. 

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w trybie pilnym, o którym mowa w art. 228, rozszerzających wykaz produktów zawarty w pierwszych dwóch akapitach niniejszego ustępu. 

3. Środki przewidziane w ust. 1 podejmowane są na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego. 

4. Środki przewidziane w ust. 1 akapit pierwszy lit. a) mogą być podejmowane tylko, jeżeli zainteresowane państwo członkowskie szybko zastosowało środki zdrowotne i weterynaryjne w celu wyeliminowania choroby, oraz jedynie w zakresie i prze­ dziale czasowym niezbędnym do wsparcia odnośnego rynku. 

5. Unia zapewnia częściowe finansowanie środków przewidzianych w ust. 1 odpowiadające 50 % wydatków poniesionych przez państwa członkowskie. 

Jednakże w odniesieniu do sektorów wołowiny i cielęciny, mleka i przetworów mlecznych, wieprzowiny oraz baraniny i koziny Unia zapewnia częściowe finansowanie odpowiadające 60 % takich wydatków, jeżeli wydatki te poniesiono w związku ze zwalczaniem pryszczycy. 

6. Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy producenci mają swój udział w wydatkach ponoszonych przez państwa członkowskie, nie powodowało to zakłóceń konkurencji między producentami w różnych państwach członkowskich. 

Artykuł 232 

Wejście w życie i stosowanie 

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. 

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r. 

Jednakże: 

a) art. 181 stosuje się od dnia 1 października 2014 r.; 

b) załącznik VII część VII pkt II ust. 3 stosuje się od dnia 1 stycznia 2016 r. 

2. Art. 148-151, art. 152 ust. 3, art. 156 ust. 2, art. 157 ust. 3, art. 161 i 163, art. 173 ust. 2 i art. 174 ust. 2 stosuje się do dnia 30 czerwca 2020 r. 

3. Art. 127–144 oraz art. 192 i 193 stosuje się do końca roku gospodarczego 2016–2017 dla cukru, to jest do dnia 30 września 2017 r. 

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. 

Sporządzono w Brukseli dnia 17 grudnia 2013 r. 

W imieniu Parlamentu Europejskiego 

M. SCHULZ 

Przewodniczący 

W imieniu Rady 

V. JUKNA 

Przewodniczący 

CZĘŚĆ XIX 

Jaja 

Sektor jaj obejmuje produkty wymienione w poniższej tabeli: 

• Jaja drobiu w skorupkach, świeże, zakonserwowane albo gotowane 
• Jaja ptasie bez skorupek i żółtka jaj, świeże, suszone, gotowane na parze lub w wodzie, formowane, zamrożone lub inaczej zakonserwowane, nawet zawierające dodatek cukru lub innego środka słodzącego, inne niż nienadające się do spożycia przez ludzi 

CZĘŚĆ XX 

Mięso drobiowe 

Sektor mięsa drobiowego obejmuje produkty wymienione w poniższej tabeli: 

• Drób domowy żywy, to znaczy ptactwo z gatunku Gallus domesticus, kaczki, gęsi, indyki i perliczki 
• Mięso i podroby jadalne, z drobiu objętego pozycją 0105, świeże, schłodzone lub zamrożone, z wyłączeniem wątrób wchodzących w zakres lit. c) 
• Wątróbki drobiowe, świeże, schłodzone lub zamrożone 
• Wątróbki drobiowe solone, w solance, suszone lub wędzone
  Tłuszcz drobiowy niewytapiany lub inaczej wyekstrahowany, świeży, schłodzony, zamrożony, 
• solony, w solance, suszony lub wędzony Tłuszcz drobiowy 
• Wątróbki gęsie lub kacze, inaczej przetworzone lub zakonserwowane 
• Mięso lub podroby z drobiu objętego pozycją 0105, inaczej przetworzone lub zakonserwowane